Neergestorte Tsjechoslowaken krijgen na 83 jaar gedenkteken in Oosterwolde

Op de hoek van Duinkerkerweg en Heijmansweg in Oosterwolde is vanmiddag een gedenkteken onthuld voor de bemanning van een neergestorte Wellington bommenwerper in de Tweede Wereldoorlog. Bij de onthulling waren veel mensen aanwezig.

Het monument herdenkt de vlucht van Wellington Ic. L7844, KX-T (Tamara) van East Wretham in Engeland naar het Duitse marine scheepswerf in Kiel. Het vliegtuig met zeskoppige bemanning maakte onderdeel uit van het 311^e Tsjechoslowaakse bommenwerper eskader van de Royal Air Force. Om 21.30 uur in de avond van 16 oktober 1940 werd de bommenwerper in Oosterwolde neergeschoten door een Duitse Nachtjager.

Tsjechoslowaakse bemanning

Vier van de bemanningsleden, Bohumil Landa (43 jaar), Hubert Jarošek (30 jaar), Karl Klimt (27 jaar) en Otto Jirsák (33 jaar), overleefden de aanval niet en werden op 19 oktober 1940 begraven op de algemene begraafplaats in Oosterwolde. Twee van hen, Emanuel Novotnýš (36 jaar) en Augustyn Karel Šesták (22 jaar), sprongen op tijd uit het vliegtuig. Zij werden krijgsgevangen en afgevoerd naar Duitsland. Zij overleefden de oorlog. Hubert Jarošek verliet eveneens het brandende toestel maar zijn parachute opende niet. 

Bijschrift - Herman van der Wal

Monument gezamenlijk onthuld

Het nieuwe monument werd gezamenlijk onthuld door burgemeester Tanja Haseloop-Amsing, Tsjechisch ambassadeur René Miko en Slowaaks ambassadeur Juraj Podhorský. Burgemeester Haseloop: “De oorlog, veteranen en ook dit verhaal mogen nooit vergeten worden. Deze omgekomen soldaten waren allemaal mannen in de bloei van hun leven. For our tomorrow, they gave their today!” Ook werden er kransen en bloemen gelegd. Zowel bij het monument als op de begraafplaats in Oosterwolde. Leerlingen van vier basisscholen uit de gemeente Oldebroek hielpen door het hijsen van de vlaggen. Namens Defensie waren onder meer de commandanten van het Artillerie Schietkamp en Vuursteuncommando evenals veteranen aanwezig. Jacoba van den Brink-Koops (98), ooggetuige van de vliegtuigcrash, vertelde levendig over de bewuste dag.

Belangrijke rol inwoners

Het initiatief voor het gedenkteken is genomen door een groep betrokken inwoners en historisch onderzoeker Dick Breedijk. Zij ontdekten dat op 12 plaatsen in de gemeente vliegtuigen zijn neergestort. De mannen die bij deze crashes omkwamen, worden ieder jaar herdacht bij de Dodenherdenkingen in de gemeente Oldebroek. Op slechts 4 plaatsen stond al een monument. Dat verandert nu, als eerbetoon aan allen die hier voor onze vrijheid gevochten hebben. In de aankomende tijd komen er monumenten op alle 12 crashlocaties.